Terugblik ‘Krachtig ouder worden’ in Nieuwegein

17 maart 2025 - Utrecht

Inspirerende bijeenkomst in Nieuwegein

“Vraag aan mensen in je buurt wat je voor elkaar kunt betekenen”

“Pluk de zonzijde!”, roept een oudere vrouw monter door de zaal. “We moeten minder zeuren en meer genieten”, vindt een man. Er klinkt een instemmend gejoel. De hele middag heerst er een positieve vibe in theater De Kom in Nieuwegein. Zo’n 180 ouderen praten samen over het ouder worden. Het is de tweede bijeenkomst samen met het programma Van Zorg naar Gewoon Leven. 

Pieter Hilhorst (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving) vertelt over de inhoud van het adviesrapport ‘De derde levensfase’ van de RVS. Heel interessant! Mensen hechten vooral aan autonomie, verbondenheid en ertoe doen. Daaronder liggen thema’s als wonen, zorg, sociale contacten en vitaliteit. “Uit ons ouderenpanel blijkt dat 4 op de 10 woningen niet geschikt is om ouder in te worden. En dat 1 op de 5 mensen graag in een gemeenschap zou wonen. Soms hoef je niet te verhuizen en kun je de zorg organiseren met mensen om je heen. Hóe je ouder wordt, heb je nooit volledig in de hand. Bedenk dus wat je zelf kunt doen én waarvoor je anderen nodig hebt.” 

Voorzorgcirkels  

Pieter noemt het voorbeeld van de voorzorgcirkels, groepjes van zo’n 15 mensen in de straat, buurt of wijk die afspreken dat ze naar elkaar omzien.” Het concept is ontwikkeld door Henk Geene, die er ook boeken over schreef. Tegenwoordig is Nederland Zorgt voor Elkaar, opgericht door Jan Smelik, de kartrekker. Presentator Marlies Claassen interviewt Jan over voorzorgcirkels en over het succesvolle lokale burgerinitiatief Austerlitz Zorgt. Wat blijkt? Liefst 1 op de 10 inwoners is vrijwilliger van deze coöperatie. 

Hulp durven vragen 

En nu: aan tafel. In kleine groepen praten de deelnemers over hun vragen, twijfels en zorgen. Eén van hen woont nog zelfstandig in een huis met twee verdiepingen. “Hoe doe je dat als je valt en iets breekt?” Allemaal zijn ze het erover eens: we willen graag zelfstandig blijven wonen en de dingen doen zoals we die graag doen. “En misschien hulp durven vragen”, stelt een ander voorzichtig.  

Hulp vragen is een dingetje voor heel veel mensen. Zelfs voor een mevrouw die vrijwilliger is bij de Algemene Hulpdienst Nieuwegein. Met haar zorgachtergrond vindt ze het heel fijn, en ook vanzelfsprekend, om andere mensen te helpen. Maar wie is er voor haar als zij zorg nodig krijgt? “Dat heb ik nog niet georganiseerd”, beseft ze. Een andere deelnemer wil waken voor betutteling van de kinderen. “Als je niet oppast mag je van alles niet meer van ze”, zegt ze strijdvaardig. 

Een 86-jarige mevrouw vertelt: “Ik heb wel een netwerk om me heen. Dat zijn mensen van de bridgeclub en van TivoliVredenburg waar ik vrijwilligerswerk doe. Anderhalf jaar geleden ben ik ernstig gevallen. Elke dag kwam er iemand thuis bij me koken. Dat was zo fijn. Ik heb nu ook een traplift in mijn huisje, want ik wil hier blijven wonen, hoewel ik geen toilet boven heb.”  

Verhuizen  

Een andere vrouw vertelt: “Als je een partner hebt, denk je dat je alles hebt geregeld. Maar stel dat mijn partner wegvalt, dan heb ik geen kring om me heen. Ik zou dan ook willen verhuizen. Eén van mijn kinderen wil generatiewonen, maar er zijn erg weinig projecten. Een andere optie is een mantelzorgwoning op de grond van één van de kinderen. Of dat ik mijn huis deels verhuur een iemand. Ik ben pas 66, maar ik denk daar toch al wel over na.” 

De deelnemers aan tafel spreken hun zorgen uit over de toekomst van de zorg. “Je wordt in de steek gelaten”, vindt één van hen. “Je krijgt steeds een andere zorgverlener”, ervaart een ander. Als mantelzorger kun je ook niet alles zelf doen, dus uiteindelijk komt het aan op een netwerk om je heen. De slotconclusie: ga in gesprek met mensen in je straat of buurt om te kijken wat je voor elkaar kunt betekenen, ook als dat misschien wat spannend is. Daar kan iedereen zich in vinden.  

Vitaal en veerkrachtig blijven 

Terug in de plenaire zaal vertelt Saliha el Harbi over haar ervaringen van die middag. Saliha is senior inkoper bij Zilveren Kruis, kartrekker van programma Van Zorg naar Gewoon Leven. “Mijn gevoel van vandaag is: durf te vragen. Ik ben zo’n dame die een druk gezin heeft, maar best iets wil doen voor een buurman of buurvrouw. De meeste mensen willen iets doen voor een ander. Ik heb een buurman die alleen woont. Ik ga nu toch eens een praatje met hem maken en vragen of ik iets kan doen.”  

Ook directeur-bestuurder Anneke Sipkens praat mee in Nieuwegein. “Onze gespreksleider is 82 jaar. Geweldig! Zelf ben ik 62 en het is mijn wens dat ik over 20 jaar net zo vitaal en veerkrachtig ben als deze man. Iedereen aan onze tafel wil graag zelfstandig blijven functioneren en zo gezond mogelijk blijven, zodat ze de dag zelf kunnen invullen. Daarom willen ouderen zelfstandig thuis blijven wonen. Als het echt niet anders kan, moet het verpleeghuis er zijn. Maar hoe doe je dat tot aan die fase? Ga de buurt in om kennis te maken en te vragen: kunnen we er voor elkaar zijn? Ook al vraagt dat moed.”

Benieuwd naar de uitkomsten van deze regiobijeenkomst? Via onderstaande link kunt u de rapportage inzien:
Rapportage Nieuwegein